باستاشناسی زیر دریا در جزیره آنتیکیترا در جنوب یونان، یافته خارق العاده ای در اختیار داشنمندان قرار داده است.
یک قرن پس از کشف یک ابزار در لاشه یک کشتی غرق شده در آبهای این جزیره، کارکرد این ابزار معمایی حل نشدنی باقی مانده بود. اکنون کارشناسان بر اساس کلماتی که روی قطعات زنگ زده و فرسوده صفحه های برنزی حک شده است حدس می زنند این ابزار ستاره شناسی بوده است.
در موزه ملی باستانشناسی آتن، پس از یک دهه تلاش و فناوری های پیشرفته پرتونگاری یک تیم علمی بین المللی بیش از ۳۵۰۰ حرف متن را خوانده اند که یک چهارم متن اصلی متعلق به دو هزار و صد سال پیش است. به گفته دانشمندان این متن راهنمایی فلسفی کهکشان و احتمالا قدیمی ترین کامپیوتر مکانیکی دنیاست. الکساندر جونز، استاد تاریخ دانشگاه نیویورک می گوید: «از این متن چیزهای خاصی در باره نحوه پیش بینی ماه گرفتگی و پیامدهای آن در حدود سال ۱۰۰ پیش از میلاد در می یابیم. علاوه بر آن می توانیم به میزان دانش آنها از حرکت سیاره ها پی ببریم. این یافته ها بسیار با ارزش هستند زیرا این دوره ای از تاریخ یونان است که در باره دانش ستاره شناسی آن مطالب اندکی می دانیم.»
دستگاه، به اندازه صندوق پستی فلزی است که در قاب چوبی قرار دارد. به گفته کارشناسان اهمیت کشف مکانیزم آنتیکیترا مانند کشف موتور احتراقی در معبد اهرام مصر است. پروفسور الکساندر جونز می افزاید: «در باره کار این مکانیزم زیاد می دانیم. ولی هنوز در مورد نحوه استفاده یا کارکرد این ابزار در آن دوره، بحث های زیادی وجود دارد. هدف طراح آن از ساخت این دستگاه چه بود و می خواستند به چه چیزی برسند. احساس شخصی من این است که این ابزار پژوهشی برای مشاهده و رصد و یا برای ارزیابی یک نظریه به کار نمی رفته است. به نظر من یک ابزار آموزشی است.»
به گفته کارشناسان متن تازه خوانده شده ثابت می کند که این دستگاه، حرکت پنج سیاره را به ستاره شناسان نشان می داده است. دانشمندان امیدوارند در کاوشهای غواصان در آبهای جزیره آنتیکیترا قطعات دیگری از این دستگاه یافت شود.
گرد آوری:نادیا درخشان فرد
