روزها پی در پی گذشتند تا بیست و چهارم بهمن هزار و سیصد و نود و دو فرا رسید. روزی که منجمان و علاقهمندان به نجوم چشم بهراه آن بودند و به امید دیدن دوباره دوستان قدیمی خود روزها را میشمردند.
پایان یازدهمین سال فعالیتهای انجمن نجوم مشهد محقق نمیشد مگر با پشتکار پیشکسوتان و عاشقان نجوم و این باشگاه فرصت نابی بود برای هم نشینی با این بزرگواران.
پس از گوش جان سپردن به آیاتی چند از کلامالله مجید، خانم فرزانه با خواندن شعری زیبا و ضمن ابراز خرسندی از همراهی اساتید گرانقدر با باشگاه نجوم مشهد، به پیشواز صد و سی و دومین باشگاه نجوم مشهد رفتند.
اخبار نجومی: خانم صحرانورد
اخبار نجومی جهان و ایران در این بخش بیان شد که به طور خلاصه به موضوع حراج گذاری دوربین HDC مأموریت آپولو ۱۵، ظهور ابرنواختری در کهکشان سیگار (M82) در صورت فلکی دب اکبر ، رشد و نمو مگسهایی در فضا، کشف آب در بزرگترین سیارک منظومهی شمسی به نام سرس (Ceres)، نخستین تصویر کاوشگر کنجکاوی از سیارهی زمین پس از ۵۲۹ روز از اقامتش در سیاره سرخ، اختصاص داشت.
خانم صحرانورد به آغاز دوبارهی ماراتنهای ملی مسیه و برگزاری کارگاه عکاسی «جهان در شب» (TWAN) نیز اشاره کردند.
آسمان شب: آقای ربانی، خانم صحرانورد
جناب آقای علی اصغر ربانی بار دیگر برای اجرای ” آسمان شب ” روی سن سالن اجتماعات دبیرستان حسین فاتح رفتند و به یاد تمام آسمان شب های گذشته چند دقیقه ای صحبت کردند. آقای ربانی از این که پس از مدتی در جمع دوستان قرار گرفتند، ابراز شادمانی کردند و فرمودند که نجوم راهی برای رسیدن به خداست.در ادامه به تاریخچهی شکلگیری بخش آسمان شب در باشگاه نجوم مشهد پرداختند و فرمودند که از چهارمین باشگاه نجوم پیشنهاد پایه گذاری این بخش را به جناب آقای مطیعی بیان کردند و بسیار خرسندند که هنوز این بخش با قوا به کار خودش ادامه می دهد.آقای ربانی با آرزوی روشن ماندن این چراغ و به امید خاموش نشدن فعالیتها، گفتار خود را به پایان رساندند.
پس از جناب ربانی اجرای این بخش برای مدت زیادی به عهده ی آقای دکتر دیانی از اعضای شورای اجرایی باشگاه نجوم مشهد بود و هم اکنون خانم صحرانورد اجرای این بخش را بر عهده دارند.
سپس خانم صحرانورد به اجرای آسمان شب اسفند ماه پرداختند و موقعیت خورشید و ماه را در سه بازهی اول، پانزدهم و بیست و نهم اسفند، مطرح کردند. ماه آینده، ماهی است که آسمان شب، زیبایی خود را مانند همیشه به رخ رصدگران خواهد کشید. مقارنهی ماه و زحل، مقارنه ماه و ستارهی دبران و مقارنهی ماه و ستاره سماکاعزل، قسمتی از این خود نمایی است. جایگاه هشت سیارهی منظومهی شمسی همراه با زمان طلوع و غروب شان نیز گفته شد.
آسمان کم عمق: خانم هاشمی
خانم هاشمی با یادآوری این نکته که عموم مردم، اطلاعات کمی در ارتباط با آلودگی نوری دارند، این مبحث را به طور کامل بررسی کردند که چکیدهی آن را ملاحظه میکنید:
تعریف علمی آلودگی نوری که میتوان آن را در چهار عبارت نورهای مصنوعی، زمان، مکان و کیفیت خلاصه کرد.
به نمونههایی از عوامل ایجاد آلودگی نوری و انواع آلودگی نوری در کنار نمایش عکسها، پرداخته شد. نصب صحیح و گذاشتن سرپوش و زاویهی مناسب چراغها، بخشی از مواردی است که میتواند باعث رهایی ما از آلودگی نوری شود.
اثرات نورهای سرگردان چیست؟ ایشان پاسخ به این سؤال را در سه دستهی انسان، گیاهان و جانوران تقسیمبندی کردند. مواردی چون جلوگیری از خستگی و کاهش اشتباهات و … اهمیت نور مناسب برای انسان را گوشزد میکرد. بررسی ارتباط امنیت با نور، راههای کنترل آلودگی نوری، اقدامات کشورها و اسامی سازمانهای فعال در این مسئله، از مطالب دیگر بود.
در کنار ذکر فعالیتهای صورت گرفته در ایران، رصدخانهی ملی را انگیزهای برای ایرانیها در این زمینه دانستند. پارکهای آسمان تاریک و اثرات کاهش آلودگی نوری تشریح شد.
«به امید روزی که تمامی ستارگانکهکشان راهشیری در چشمان ما بدرخشند» خانم هاشمی با بیان این جمله و توضیحاتی، حاضران را به تماشای کلیپی در این رابطه دعوت کردند.
زمین ساکن است: آقای طباطبایی
ایشان این بخش را با عناصر به وجود آورندهی جهان از دیدگاه افلاطون آغاز کردند. آقای طباطبایی با پرداختن به رسالهی تیمائوس اثر افلاطون و با نشان دادن مثلثی که یکی از اضلاع آن عددی گنگ بود، به غیرقابل اندازهگیری بودن جهان از نظر افلاطون اشاره کردند. در صورتی که به عقیدهی ارسطو، شاگرد برجستهی افلاطون، جهان قابل پیشبینی و اندازهگیری بود.
پس از ذکر امتیازات مدل ارسطو، عناصر جهان و سنگینترین عنصر یعنی؛ خاک تحلیل شد. بنابراین مرکز زمین خاک و لایههای آب، هوا، آتش و افلاک در جایگاه بعدی قرار داشتند. این مدل دارای اشکالاتی نیز بود. بطلمیوس با مدلی با دقت بالا و پیچیده توانست تا ۱۵۰ سال آینده را پیشبینی کند. در مدل بطلمیوس، زمین مرکز عالم نبود و ساکن نبودن زمین به دلیل نداشتن دلیل تجربی، موضوع بحث علمای اسلامی بود.
پس از ارائهی آقای طباطبایی، خانم فرزانه، مجری محترم باشگاه نجوم، پرسشهایی را مطرح نموده و علاقهمندان را به شرکت در این مسابقه دعوت کردند.
پس از بازهی استراحت و پذیرایی، علاقهمندان به نجوم به سالن فراخوانده شدند.
ویژهبرنامهی پایان یازدهمین سال فعالیتهای انجمن نجوم مشهد
ترکیبی از فیلمها و عکسهایی از زندهیاد محمد تقی عدالتی در قالب کلیپ پخش شد. زحمات و تلاش این استاد را ارج مینهیم و به روح والامقام ایشان درود میفرستیم.
در این میان، عکسهای زیبایی که توسط عکاسان نجومی انجمن نجوم مشهد گرفته شده بود، پیوند عمیق حاضرین را با آسمان زیبای شب فراهم آورد.
آقای صفاران
این بخش از برنامهها بهانهای شد برای مرور افتخارات عزیزان و بزرگان انجمن نجوم مشهد که آقای صفاران کارنامهی عمومی و نجومی اعضای هیئت مدیره و شورای اجرایی سابق انجمن (تا سال ۱۳۸۷) را به سمع و نظر افراد رساندند.
ایشان از دیگر کسانی که در این سالها برای انجمن نجوم مشهد زحمت کشیدند، سپاسگزاری نمودند.
کلیپی در مورد معرفی انجمن نجوم مشهد در برنامه تلویزیونی «آسمان شب، طبیعت فراموش شده» ، که سالها پیش ضبط شده بود ، نیز به نمایش گذاشته شد.
آقای حقیقی
آقای حقیقی پایان یازدهمین سال فعالیتهای انجمن نجوم مشهد را تبریک گفتند و سپس از آقایان مطیعی، ربانی، قربان نژاد و نظام دعوت کردند تا به روی سن تشریف بیاورند. تقدیرنامه و هدیهی نفیسی به رسم یادبود به آقای مهندس محمد گوهریان به پاس گرامیداشت گوشه ای از خدمات خالصانه و موثر ایشان در انجمن نجوم مشهد اهدا شد. پس از سخنان آقای گوهریان، از آقایان اخلاقی، خسروانی ، خانم ملی و خانم فرزانه تقدیر و تشکر به عمل آمد. صدای تشویق حضار، حاکی از زحمات و فعالیتهای بیدریغ این عزیزان بود.
آقای مطیعی
آقای مطیعی در ابتدا از حضور پرشور علاقهمندان سپاسگزاری نمودند و تلاش اعضای کادر اجرایی را مهم تلقی کردند. ایشان با ذکر نقاط قوت، آغاز دوازدهمین سال فعالیتهای انجمن نجوم مشهد را نقطهی عطفی دانستند.
آقای نظام
ایشان ضمن تشکر از جمع حاضر و تبریک یازده سالگی انجمن نجوم مشهد، در سخنانی فعالیتهای انجمن نجوم مشهد را در سال اخیر عنوان کردند. فعالیت مجدد خانه نجوم، برگزاری باشگاههای نجوم، جلسات پژوهشی نجوم، برگزاری روز نجوم ۹۲، برگزاری رصد گذر زهره و اختفای ماه و مشتری، برگزاری برنامه های مختلف در رادکان، کویر یونسی و رباط شرف بخشی از فعالیتهای انجمن نجوم مشهد بود. در این بین عکسهایی نیز از این فعالیتها نشان داده و دلایل برگزار نشدن برخی از برنامهها شرح داده شد.
آقای خسروانی
ایشان درباره ی برنامه های انجمن نحوم مشهد در خصوص افرادی که تمایل شرکت در ماراتن مسیه را دارند، سخن گفتند و از علاقه مندان و شرکت کنندگان خواستند برای هماهنگی بیشتر تیم اعزامی از مشهد با ایشان در تماس باشند. علاقهمندان برای اطلاعات بیشتر می توانند به سایت انجمن نجوم مشهد مراجعه کنند.
همچنین آقای خسروانی به همراه خانم ملی جوایزی به برندگان مسابقه، اهدا کردند.
آخرین لحظات باشگاه نجوم مشهد در عکسدستهجمعی ثبت شد. باشگاهی استثنایی و عالی که در ذهن علاقهمندان به نجوم جاودان خواهد شد. باشگاهی که ثانیه به ثانیه اش پر بود از لحظات شاد و مرور خاطرات دوستی های ناب.
در انتهای صدوسی و دومین باشگاه نجوم مشهد از دریچهی تلسکوپ به رصد ماه و سیارهی مشتری پرداختیم و به امید گرد هم جمع شدن دوباره ی همه ی دوستا ن و همراهان تا ماه بعد منتظر می مانیم.
از تلاش همهی دوستان که یکصد و سی و دومین باشگاه نجوم مشهد را برگزار کردند، متشکریم و امیدواریم که سال جاری را با آوای دلنشین این افراد به پایان ببریم.
با سلام و عرض تشکر از زحمات کلیه دست اندرکاران انجمن نجوم مشهد؛
باعث افتخار و خرسندی است که شاهد برگزاری اینگونه محافل در شهرمان هستیم.
امیدوارم این انجمن در دستیابی به اهدافش روز به روز پویاتر و موفق تر عمل کند.
باسلام و ادب و احترام؛
برای بسیاری از ما آرامش یعنی دراز کشیدن مقابل تلویزیون در پایان یک روز کاری در زندگی شهرنشینی با تمام گرفتاری های روزمره.
اما بنظر بنده حقیر یکی از راههای رسیدن به آرامش واقعی وحقیقی حضور در محیط های دلپذیرو با نشاط برای کسب انرژی مثبت است.
برگزاری باشگاههای نجوم توسط انجمن نجوم مشهد روحیه نشاط و سرزندگی را که نیاز طبیعی بدن برای بقاست به ارمغان می آورد.
دستان همه عزیزان و بزرگواران زحمت کش و دلسوز که بدون هیچ چشم داشتی در تلاش هستند تا لحظات زیبایی را برای علاقه مندان به کائنات و آسمان بی کران الهی فراهم سازند را به گرمی و محبت می فشاریم.خصوصاً آقای نظام.
با سلام
من هم در این انجمن شرکت کردم اما برای من که یک غریبه بودم و علاقمند به نجوم ولی نا آشنا به آن ؛ سوالاتی برایم مطرح شد که ترجیح دادم مطرح کنم .
۱- آیا دوستان و دست اندرکاران انجمن در برنامه های انجمن ، سناریوی آموزشی تعریف کرده اند یا می دانند دنبال چی هستند . چیزی که من در انجمن دیدم این بود که از همه چی در آن صحبت می شود ولی نه جنبه علمی دارد به دلیل اینکه طبق اصول علمی بیان نمی شود نه جنبه یادگیری . خلاصه مطلب بعد از ارائه گزارشات و خبرهای علمی ، نمی توان به یک جمع بندی کلی رسید . ( فکر می کنم بازدهی علمی که در مسابقات بهمن ماه سال گذشته که در پارک کوهسنگی انجام شد و دوستان انجمن نجوم هم حضور داشتند بسیار بیشتر بود . چون یک سناریو تعریف شده بود. )
۲- به نظر شما زمانی که انجمن قادر به درست کردن و تنظیم یک سیستم صوتی که شامل یک میکروفن و یک سیم و امپلی فایر و بلند گو می باشد ، نیستند آیا در مورد ماهواره کنجکاوی با فعالیت های ناسا در فضا صحبت کردند بیشتر شبیه جوک نیست ؟
۳- در زمان برگزاری انجمن ، گویا هیج میزبانی وجود ندارد یک لیدر یا حداقل یک راهنما ، دوستان همه کار می کنند ولی نمی دانند چکاری باید بکنند . همه راه می روند تا مشکل می خورند آقای …. .
۴- به نظر من دغدغه بعضی دوستان در انجمن و نهایت فعالیتشان این است که اگر یک پدر بنا به تشویق دخترش به انجمن امده است را از همه جدا کنند و به قول معروف زنانه مردانه کنند . واقعا از یک جمع علمی این رفتار بعید است اگر در مورد اینجور مسائل مشکل دارید لاقل محلی را برای خانواده ها در نظر بگیرید نه به جای بی احترامی .
البته سوالاتم بیش از این بود ولی تنها خواهشی که می کنم که حداقل با خودتان صادق باشید و اگر مشکلی هم دارید برطرف کنید بجای اینکه بگویید هر ۱۰سال یکبار انجمن دچار افت میشه . چون این حرف بیشترین توهین رو می کنه . یادتون نره که شما همه تحصیل کرده هستید و سردمدار یک انجمن علمی هستید . لطفا علمی رفتار کنید .
با آرزوی موفق روز افزون و به امید اینکه انجمن نجوم مشهد حرف اول رو توی کشور بزنه .
پیروز و سربلند باشید.
دوست و سرور گرامی جناب “غریبه”
با سلام و تشکر از حضور و دقت نظر جنابعالی و عذرخواهی بابت مسایلی که سبب کدورت خاطر جنابعالی شده است، در ادامه به ارائه توضیحاتی در مورد سؤالات مطرح شده توسط جنابعالی میپردازیم:
۱- باشگاههای نجوم در سراسر کشور و به تبع آن در شهر عزیزمان مشهد، سناریوی آموزشی ندارند. برنامه های آموزشی در غالب کلاسها، کارگاهها و یا حتی دورههای عمومی با هدف آموزشی طراحی و تعریف میگردند. مهمترین هدف باشگاهها و به طور کلی انجمن ترویج علم نجوم است. سعی بر آن است که در باشگاهها دوستان و علاقه مندان به نجوم دور هم جمع شوند و به تبادل تجربیات و یافتههای خود در یک ماه گذشته و یا بیان برنامههای نجومی خود در آینده بپردازند. همچنین به نظر ما باشگاهها بهترین مکان برای ارائه مطلب و یا سخنرانی برای افرادی است که برای اولین بار قرار است در جمع صحبت کنند و تجربه ارائه مطلب در یک محیط نزدیک به محیط های علمی را داشته باشند نه این که با ارائه آخرین یافته های علمی خود مرزهای دانش را گسترش دهند! این فقط یک تمرین برای آنهاست و تمرینی برای برخی کسانی که مینشینند و به صحبتهای آنها گوش فرا میدهند. بنابراین سخنرانی ها عاری از اشکال و ایراد نیستند و هدف ما آن است که رفته رفته از این ایرادات بکاهیم. این حداقل آن چیزی است که از باشگاههای نجوم انتظار داریم. بدیهی است حضور و ارائه سخنرانی توسط دوستان پیشکسوت و با تجربه تر خود الگویی برای دوستان تازهکار خواهد بود. بنابراین باشگاهها بر خلاف آن چه به نظر میرسد به هیچ عنوان یک همایش علمی تخصصی نیستند!
۲- متاسفانه به دلیل آن که سالن اجتماعات دبیرستان فاتح تقریبا یک سالن عمومی است و کاربران زیادی دارد گاه در آخرین جلسهی برگزار شده توسط دیگر گروهها مشکلات و ایرادات صوتی یا تصویری رخ میدهند که از کنترل تیم برگزارکننده باشگاهها خارج است و رفع آن نیاز به صرف زمان دارد. به همین دلیل پس از اتفاق رخ داده در باشگاه قبل تصمیم گرفتیم به شرط تامین منابع مالی، یک سیستم صوتی قابل حمل و یک دستگاه دیتاپرژکتور پشتیبان برای مواقع ضروری در هر باشگاه داشته باشیم. شایان ذکر است در این ۱۱ سال این اولین موردی بود که در برنامه سالگرد فعالیت های انجمن چنین اتفاقی رخ میداد. بنابراین با توجه به توضیحات ارائه شده در بند ۱ ما به هیچ عنوان ادعای مقایسه خود یا گروهمان را با ناسا و فضاپیمای کنجکاوی نداریم!
۳- در این مورد کاملا حق با شماست. در چند باشگاه اخیر شاهد بروز این ناهماهنگیها به دلیل کم تجربگی دوستان عزیز برگزار کننده بودیم و در جلساتی که پس از این باشگاه برگزار شد یکی از مهمترین دغدغههای ما رفع این ناهماهنگی بود. با برنامهریزیهای انجام پذیرفته امیدواریم در باشگاههای آتی به ویژه باشگاههایی که در آنها شاهد حضور سروران گرامی و بزرگترهای عزیز هستیم این ناهماهنگیها رخ ندهند.
۴- مورد تفکیک بانوان و آقایان از مواردی است که با توجه به محیط برگزاری باشگاهها، خواستهی مشخص حراست آموزش و پرورش میباشد و کاملا از اختیار ما خارج است. هرچند ممکن است این تفکیک سبب آزردگی خاطر میهمانان و حضار عزیزی شود که به صورت خانوادگی در جمع حضور مییابند اما تقاضا داریم شرایط موجود را درک فرمایید و اگر در تبیین موضوع رعایت احترام کافی صورت نگرفته است، به بزرگی خود تیم برگزارکننده باشگاه را عفو نمایید. برای تداوم چنین برنامههایی و فراهم نمودن چنین محیطهایی باید به قوانین جامعهی میزبان پایبند باشیم.
از زمان تشکیل انجمن نجوم مشهد (و گروه آسمان توس) تاکنون چهار نسل عهدهدار گرداندن انجمن و باشگاهها بودهاند. بدیهی است علیرغم انتقال تجربیات از نسل های گذشته به نسلهای جدید، شرایط و امکانات و محدودیتهای موجود گاه سبب افت فعالیتهای دوستان و انجمن میشوند که به نظر این موارد هیچ منافاتی با رفتار علمی ندارند و بیشتر دارای جنبه اجرایی میباشند. از طرفی دوستانی که با انجمن همکاری داشته و دارند و به قول جنابعالی اغلب تحصیلکرده هم میباشند، کاملا داوطلبانه و از روی میل و رغبت شخصی این لطف را در حق انجمن روا میدارند که در همین جا باز از همهی این بزرگواران تشکر مینماییم و به هیچ عنوان به خود اجازه نمیدهیم بیش از حد وقت این عزیزان را بگیریم، هرچند به قیمت افت فعالیتهای انجمن تمام شود. که این خود مجددا به هدف اصلی انجمن یعنی ترویج علم و داوطلبانه بودن فعالیتها در آن برمیگردد نه به ماهیت علمی انجمن که البته هیچ ادعایی هم در مورد علمی بودن آن نداریم. فعالیت های صرفا علمی به عهده مراکز آموزشی و دانشگاهها و سایر ارگانهایی است که با همین هدف در جامعه حضور دارند.
مجددا از توجه جنابعالی و زمانی که برای بیان نظرات ارزنده خود صرف نمودید کمال تشکر و سپاس را داریم و امیدواریم در آینده شاهد کاهش کاستیهای مختلف در برنامههای گوناگون انجمن باشیم.
با تشکر از پاسخ خوب شما .
از آنجایی که به نظر بنده انجمن نجوم مشهد یکی از بهترین انجمن های فعال در مشهد می باشد و ضمن اینکه بهترین اساتید و علاقه مندان به دور هم جمع شده اند ، دارای سرمایه های علمی بزرگی می باشد . بنده حقیر از روی دلسوزی خواستم هر آنچه که به نظر عقل ناقصم آن را ضعف دانستم را بیان کنم . و هرگز قصد جسارت محضر شما بزرگوارن را نداشتم . چرا که انجمن نجوم مشهد را با این همه انگیزه و همکاری های بی شائبه دوستان را همچون ستاره ای در آسمان ایران می بینم .
اگر اشکالی نداشته باشد برایتان مثالی بزنم . فرض کنید که ساختمان با فونداسیون عالی و بهترین مصالح ساخته شده است و به قول عامیانه بسیار خرجش کرده اند . حال اگر فقط یک درب آن دستگیره نداشته باشد چه احساسی به شما دست می دهد ؟ شاید اولین جوابی که بدهید این باشد به ظاهر ساختمان که نرسیده باشند چه برسد به باطن آن .
در واقع می خواهم بگویم هر آنچه بنده بیان کردم همان دستگیره ساختمان بود . و در باطن آن شکی نیست .
با تشکر از روابط عمومی عزیز انجمن . برای هم دوستان و اساتید آرزوی موفقیت می کنم . عذر خواه هستم اگر جسارت کردم .
دوست و سرور گرامی جناب “غریبه”
ضمن عذرخواهی از تاخیر در پاسخ باز هم از توجه و لطف جنابعالی بسیار سپاسگزاریم. امیدواریم روزی برسد که با کاهش محدودیتها و اتخاذ راهکارهای مناسب بتوانیم از پتانسیل های موجود به نحوی شایستهتر بهره جوییم. تذکرات، انتقادات و پیشنهادات همهی عزیزانی که به تداوم و پیشرفت برنامهها و فعالیتهای نجومی اهمیت میدهند همیشه بهترین راهنما و مشوق گردانندگان انجمن بوده است. با آرزوی موفقیت.