عکسی که مشاهده می کنید درست همان خبری هست که سالیان سال منتظرش بودیم. بله درست فهمیدید این عکس تصویری از گیاهی هست که در آزمایشگاه گیاه شناسی کلمبوس ایستگاه فضایی بین المللی ناسا پرورش پیدا کرده. طبق گفته ها این گیاه نوعی گیاه سالادی هست که از هنگام کاشتش بیست و هشت روز نگذشته بود که آن را برداشت کردند. این موفقیت نیز خبر خوبی برای فضانوردانی هست که ماموریت های طولانی مدتی در فضا دارند. 

مترجم:نادیا درخشان  فرد

تاریخ خبر:  ۱۰ جولای ۲۰۱۹

آینده ای در ماه

محققان در آژانس فضایی اروپا (ESA) برای حمایت از یک پایگاه قدرتمند و برقرار کردن آینده ای در ماه، گرد و غباری جعلی از ماه را به صورت پیچیده و سه بعدی به چاپ رساندند. آنان نیز برای شبیه سازی چرخ دنده هایی به همراه  یک سکه به چاپ کردند. هر دو سازمان خصوصی و دولتی فضایی، اهداف جدی ای  را ابراز کرده و برنامه هایی را برای ساخت پایگاه انسان ها در ماه آغاز کرده اند. اما  برای شروع کار آنان نیازمند به مقداره زیادی سوخت، ظرفیت  کسانی  که میخواهند به ماه بروند و مبلغ مورد توجه برای پرتاب موشک ها به فضا و فرود آوردن آنها به ماه دارند  که آنان را مورد بررسی قرار داده اند. باید به این نکته اشاره کرد که فرآهم سازی موارد ذکر شده طول می کشد. برای شروع کار باید به این قضیه توجه داشت که ساختن یک پایگاه در ماه مواد شیمیایی زیادی را در بر میگیرد و همچنین تجهیزات بسیار زیادی می‌خواهد. بنابراین،انتقال قطعات از زمین به ماه بسیار گران خواهد بود، به خصوص که تعمیرات نیاز به قطعات پشتیبان دارد. این دلایل باعث شده که دانشمندان به سراغ یک روش بهتر و پایدار تر برای این فعالیت علمی بروند. آنان به جای این همه کار، برای سهولت  کار برای آغاز یک سفر، دست به اقدامی جالب زده اند. آنان با استفاده از گرد و غبار ماه یا رگولیت عنوانه یک خوراک برای یک چاپگر ۳D ساختند! این بدان معناست که آنها می توانند به راحتی و به آسانی مصالح ساختمانی خود را در ماه ایجاد کنند. برای اینکه آزمایش و تمرینی صورت گرفته باشد، تیمه ESA  با استفاده از چاپ گر سه بعدی پیچ و چرخ دنده ای را به چاپ رساندند و پس از آن گرد و غبارهای جعلی از ماه را به این صورت چاپ کردند.اگر چه خواص آنها با خاک زمین متفاوت است اما رگولیت قمری برای شبیه سازی بسیار مشکل نیست و اکسید سیلیکون، آلومینیوم، کلسیم و آهن موجود می تواند به اشکال قابل استفاده تبدیل شوند.

چگونه گرد و غبار ماه را به صورت سه بعدی جعل کرده اند؟

آنان توانستند با استفاده از  رگولیت ساخته شده توسط انسان کار خود را شروع کنند و به نمایش گرد و غبار ماه به صورت سه بعدی بپردازند. در این عمل گرد و غبار به اندازه ذرات فرو می ریزد و دانه های حاصل  با عامل اتصال دهنده ای که به نور واکنش می دهد مخلوط می شود. چاپگر سه بعدی،مخلوط را در لایه ها قرار می دهد اما این امر تا زمانی است که شئ مورد نظر در آن شکل می گیرد. سپس در معرض نور قرار گرفته و به طوری که  جنس آن را سخت می‌کند مثل آن می ماند که در یک کوره پخته می شود تا آن را کاملا جامد کند. طبق گفته اساتید سازمان ESA، محصول نهایی مانند یک قطعه سرامیک گرد و غبار ماه است. این قطعات اولیه ثابت کردند که احتمال این امر وجود دارد که ما سه بعدی ماه را با استفاده از رگولیت اقمار واقعی داشته باشیم و اینکه چگونه چاپ سه بعدی می تواند استعمار قمری را پشتیبانی کند بخشی از پروژه بزرگتر URBAN می باشد. همچنین ادویت ماکایا در بیانه ای این مورد را اشاره کرد:«اگر زمانی فرا رسد که به مشکلاتی مثل شکستگی قطعات و غیره  بخوریم و نیاز به چاپ ابزار یا قطعات ماشین آلات برای جایگزینی قطعات شکسته در یک پایه قمری داشته باشیم، ما از همین طریق می توانیم شکل و ابعاد آنان را به صورت دقیق داشته باشیم.» این مزیت مهمی برای ماموریت های بعدی ماه می باشد. به ویژه برای مأموریت هایی که مدت طولانی برایشان در نظر گرفته شده. برای مشکلاتی مثل قطع شدن ارتباط  و یا اشتباه پیش رفتن کارها نیز مفید است.به طور مثال اگر یک پیچ از بین رفته یا شکسته شود، خدمه ممکن است پیچ های اضافی را در شکل دقیق و اندازه مورد نیاز نداشته باشد. در آن صورت ما می توانیم با استفاده از رگولیت که آنها را احاطه کرده قطعه مورد نیاز را ایجاد کنیم.‌ این سخت افزار خدمه نگهداری تعمیرات در یک پایه قمری را نیز قادر است.

مترجم:نادیا درخشان فرد

منبع: http://www.astronomy.com/news/2018/11/researchers-are-3d-printing-fake-moon-dust-into-useful-hardware

گرد آوری:نادیا درخشان فرد

شهر نیاسر، که به عقیده‌ی مورخان، روستایی باستانی بوده در ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهرستان کاشان در استان اصفهان و در منطقه‌ای کوهستانی در ارتفاعات کرکس قرار دارد. نیاسر به واسطه‌ی وجود چشمه‌ای دائمی و پرآب به نام چشمه‌ی اسکندریه از مناطق خوش آب‌وهوای ایران به شمار می‌رود. این شهر با توجه به قدمت تاریخی قابل ملاحظه‌اش ابنیه‌ی تاریخی قابل توجهی را در خود جای داده است که چهارطاقی نیاسر از آن جمله است. این چهارطاقی بخشی از یک آتشکده مربوط به دوره‌ی ساسانی است که به دستور اردشیر بابکان (موسس سلسله‌ی ساسانی) روی یکی از صخره‌های غربی مشرف به شهر ساخته شده است. طول اضلاع پلان مربع آن، ۱۴ متر است و در ساخت آن از سنگ‌های موجود در مکان ساخت و گچ استفاده شده است. سنگ‌های به کار رفته در بنا، در قسمت پایینی بنا به شکل طبیعی و در قسمت فوقانی و قوس‌ها مربع‌شکل هستند.

• ارزش علمی چهارطاقی نیاسر

با توجه به برگزاری آیین‌های مذهبی ادیان باستانی ایران در زمان‌هایی خاص از فصول مختلف سال، در طراحی ساختمان‌های مذهبی مرتبط، از اطلاعات نجومی استفاده می‌شده است که این شیوه‌ی طراحی علمی، بناهای نجومی و تقویمی بسیاری را در این سرزمین به یادگار گذاشته استبر اساس پژوهش‌های اخترباستان‌شناسی، چهارطاقی نیاسر مانند برخی چهارطاقی‌های موجود دیگر، یکی از این بناهای نجومی و تقویمی است که در کنار اینکه اتاق اصلی آتشکده (محل استقرار آتش) بوده، به‌عنوان تقویم آفتابی نیز کاربرد داشته است.

در تقویم آفتابی، زمان با استفاده از سایه‌های ایجاد شده توسط پرتوهای خورشید به هنگام طلوع و غروب آفتاب محاسبه می‌شود. با توجه به کیفیت حرکت خورشید در ایام مختلف سال، طراحی بنا از حیث اندازه‌ی طول پایه‌ها نسبت این اندازه با فاصله‌ی میانی پایه‌ها و در نتیجه زاویه‌ی منتج شده از این نسبت، به نحوی بوده است که پرتوهای خورشید هنگام طلوع و غروب در راستاهای سنجیده شده‌ای از بنا می‌تابد و در نقاطی خاص، سایه ایجاد می‌کند که هر کدام از این نقاط خاص بیانگر زمانی مهم و شاخص بوده است. در واقع، تقویم آفتابی عهده‌دار ثبت آیینی زمان بوده است. چهارطاقی نیاسر که در سال ۱۳۱۷ به شماره‌ی ۳۱۶ در میان آثار ملی به ثبت رسیده و یک بار در سال ۱۳۳۴ به همت اداره‌ی کل باستان‌شناسی مرمت شده، سالم‌ترین چهارطاقی موجود در ایران است که برای علاقه‌مندان به ایران باستان ارزش بازدید و برای مسئولان مربوطه، ارزش توجه بیشتر دارد

گردآوری:نادیا درخشان فرد

در دوران باستان و به شوند (علت) برگزاری برخی از آیین ها و جشن های مذهبی دقت خاصی در ساخت بناهای مختلف می شده تا هم نمونه ای از قدرت علمی سازندگان آن باشد و هم بنابر مقتضیات زمانه پاسخگوی کاربران آن باشد به طوریکه بتوانند بر اساس اطلاعاتی که از این گونه بناهای خاص تقویمی و نجومی به دست می آورند مراسم خود را برگزار کنند و برنامه ریزی های آیینی را انجام دهند.

در دوران هخامنشیان هازمان(جامعه) نجومی ایران شاهد رشد شگرف و گسترده ای در دانش اختر شناسی و سالماری بود به گونه ای که اکثر تقویم ها ‚کتیبه های علمی در زمینه نجوم و حتی برخی بناهای نجومی باقیمانده از این دوران است و حتی در سازوکار و ساخت بناهای کاخ ها نیز مسائل مربوط به سالماری و اخترشناسی را دخیل می کردند و با اطمینان می توان گفت هخامنشیان و بعدها اشکانیان (پارتها) سهم عمده ای در پیشبرد این دانش در عصر باستان داشته و حتی تاثیرات آن بر کشورها و تمدنهای دیگر همچون یونان میانرودان و غیره انکار نشدنی است. البته در اواخر دوره هخامنشیان و با حمله اسکندر و به آتش کشیدن بسیاری از اسناد و تخریب بناهای خاص و یا انتقال اسناد با ارزش به یونان که بعدها به نام دانشمندان یونانی به عرصه جهان معرفی شد و سهم دانشمندان ایرانی در دانشی که به تلاش خود آنها شکل گرفته بوده نادیده گرفته شد وتمامی افتخارات آن نصیب دانشمندان یونانی وغیره شد و حتی بسیاری از اطلاعات سود مند وجود داشت که در آتش جنگ سوخته و توانمندی های ایرانیان را به دست فراموشی سپرد.

یکی از این بناها که هنوز پس از گذشت سالها سر از دل تاریخ بیرون آورده و دل هر ایرانی و غیر ایرانی را به شوق می آورد تخت جمشید یا همان پرسپولیس است که طبق نظر اکثر اختر باستان شناسان و دانشمندان این سازه بزرگ بر اساس پایه های علم ریاضیات و نجوم بنا شده است.

در کاخ سه دروازه در مرکز تخت جمشید و مشرف به کوهی که آرامگاه بعضی شاهان هخامنشی در آن قرار دارد گاه نگاری نجومی قرار دارد که طبق نظر آقای رضا مرادی غیاث آبادی اخترباستان شناسی که در مورد این گاه نگار پژوهش کرده اند از این گاه نگار برای تعیین انقلاب تابستانی استفاده می کردند. ایشان طبق پژوهشهایی که انجام داده اند به این نتیجه رسیده اند که محور تخت جمشید و تمامی بناهای آن در امتداد شمال غربی به جنوب غربی واقع شده اند به طوریکه از چهار جهت اصلی به اندازه ۲۰ درجه غربی انحراف دارد . به این ترتیب هنگامی که خورشید در هنگام انقلاب تابستانی طلوع می کند چند درجه نسبت به محور تخت جمشید انحراف شمالی دارد و کوه مشرف به تخت جمشید مانع دیدار پرتوهای آن می شود . اما پس از چند دقیقه که خورشید کوه را پشت سر می گذارد و از بالای آن طلوع می کند در امتداد محور تخت جمشید واقع می شود. در واقع تخت جمشید در راستای انقلاب تابستانی و از سوی دیگر عمود بر آن ساخته شده است.

همه کنگره های تخت جمشید سازه ای وجود دارد که با آفتاب سنج های تقویم آفتابی نقش رستم (کعبه زرتشت) شباهت فراوانی داردند و شواهدی مبنی بر کارکرد تقویمی در آنها دیده می شود . نمای این آفتاب سنج ها و کنگره ها در برگیرنده آن علیرغم تعداد بسیارفراوان تنها در دو جهت ساخته شده اند یا در امتداد پرتوهای خورشید بامدادی انقلاب تابستانی هستند و یا در تقاطع با آن . به این ترتیب طبق نظر آقای رضا مرادی غیاث آبادی به هنگام انقلاب تابستانی یا آغاز تابستان (تیرگان) تمامی اضلاع آفتاب سنجها یی که نمای آنها در امتداد پرتوهای خورشید است در معرض نور خورشید قرار می گیرند و هیچ یک از اضلاع هفتگانه آن در سایه قرار نمی گیرند . اما از سوی دیگر تمامی اضلاع آفتاب سنجها یی که نمای آنها در تقاطع با پرتوهای خورشید قرار دارند در سایه کامل قرار می گیرند و نور خورشید به هیچ یک از اضلاع هفت گانه آنها نمی تابد این وضعیت در آفتاب سنجها فرارسیدن فصل تابستان را نوید می دهند . به نظر آقای غیاث آبادی اضلاع این آفتاب سنجها توانایی این را هم دارند که هنگام های دیگر از سال همچون نوروز و مهرگان (میتراکانا) (اعتدال بهااری و پاییزی) و همچنین انقلاب زمستانی یا شب یلدا(شب چله) را نشان دهند

گردآور:نادیا درخشان فرد